Σκέψεις εφ’ όλης της ύλης, απολογιστικές και για το μέλλον (Μέρος 1ο)

Της Μαργαρίτας Κουτσανέλλου

Αφορμή για το κείμενο αυτό αποτελεί η κατάληξη της ποινικής δίωξής μου από τον Οργανισμό, με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουν. Γράφεται πρώτα απ’ όλα για να εκφράσω δημόσια και προσωπικά τις ευχαριστίες μου σε όλους όσοι είδαν σε αυτή την υπόθεση μία άδικη και κακόβουλη επίθεση του Οργανισμού εναντίον μου, όχι επί προσωπικού, αλλά λόγω της συνδικαλιστικής δράσης, της δικής μου και του σωματείου μου και εξέφρασαν τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη τους. Πολύ περισσότερο σε όσους το έπραξαν δημόσια. Σωματεία, συνδικαλιστές, εργαζόμενους, συναδέλφους, συναγωνιστές.

Για τη σημασία τού να στηρίζεται ένας συνδικαλιστής όταν διώκεται (εννοείται άδικα), αξίζει να αναφερθώ χαρακτηριστικά στα λεγόμενα μίας συναδέλφου που επικοινώνησε μαζί μου για να εκφράσει και προσωπικά την αλληλεγγύη της κάποιες ημέρες πριν από τη δίκη. Μου είπε συγκεκριμένα: «Αν δεν καταλαβαίνουμε τι συνεπάγεται για όλους μας, να σύρεται σε διώξεις και να διασύρεται ένα αιρετό μέλος της ηγεσίας μίας συνδικαλιστικής οργάνωσης, τότε μας περιμένουν μαύρες μέρες ως εργαζόμενους, και δεν θα έχουμε πάρει χαμπάρι από πού και πώς μας ήλθε.» Έχει σίγουρα δίκιο. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο υπ’ αριθμόν ένα στόχος μέσα στις συνθήκες παρατεταμένης και αξεπέραστης κρίσης είναι τα σωματεία, η συνδικαλιστική δράση, η συλλογική οργάνωση των εργαζόμενων. Βρισκόμαστε στο μέσο μίας αδιάκοπης και κλιμακούμενης επίθεσης εναντίον των συμφερόντων των εργαζόμενων και εάν τα σωματεία δεν είναι υπό τον έλεγχο των εργοδοτών, το σύστημα κάνει ό,τι μπορεί για να τα διαλύσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι απολύσεις δύο Προέδρων Σωματείων στην επιχείρηση ΜΑΛΑΜΑΤΙΝΑ, η οποία εφαρμόζει σε πλήρη ανάπτυξη πρόγραμμα απολύσεων και συνδικαλιστικών διώξεων για να διαλύσει το σωματείο και να απελευθερώσει την αντεργατική πολιτική της.

Αφού συμπληρώσω τις ευχαριστίες μου ειδικά προς όλους τους συναδέλφους μου στο ΔΣ του Συλλόγου για την αμέριστη, πολύτιμη συμπαράστασή τους και  προς όλους όσοι προσφέρθηκαν να προσέλθουν στο δικαστήριο ως μάρτυρες υπεράσπισής μου, αλλά βεβαίως και προς το δικηγόρο του Συλλόγου μας, κ. Παλαιολόγο, ο οποίος με υπερασπίστηκε υποδειγματικά και με όλη τη ψυχή του, θα προχωρήσω στην παράθεση κάποιων σκέψεων που αισθάνομαι απόλυτη ανάγκη να εκθέσω και αφορούν όχι ένα, αλλά ποικίλα θέματα.

1. Η σημασία της συλλογικής δράσης – Η σημασία των σωματείων

Τα εργατικά σωματεία και ο ανεξάρτητος από κράτος/εργοδότες συνδικαλισμός, είναι το μοναδικό όπλο των εργαζόμενων μέσα σε ένα πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον στο οποίο μαίνεται ο πόλεμος μεταξύ των δύο παγκόσμιων τάξεων: Των εργοδοτών και των εργατών.

Ξέρω από πριν ότι κάποιοι θα στραβώσουν που επιλέγω αυτές τις υποτιθέμενες «ξύλινες» λέξεις ως τίτλο. Εγώ θα τις υπερασπιστώ. Γιατί αυτές οι λέξεις λένε ακριβώς αυτό που ισχύει. Δεν θα ζωγραφίσω λουλούδια, κύκλους και συννεφάκια για να πω αυτό που θεωρώ υποχρέωσή μου να καταθέσω δημόσια με το όνομά του. Όποιος έχει πρόβλημα με τις λέξεις, ας αναζητήσει αλλού την αιτία.

Συνάδελφοι, αλίμονο έτσι και αφήσουμε τα σωματεία μας. Και όταν λέμε σωματεία εννοούμε πρώτα απ’ όλα τη Γενική Συνέλευση, από την οποία δεν πρέπει ποτέ να λείπει κανένας. Εμείς όλοι, εμείς όλοι μαζί, είμαστε δύναμη και μάλιστα υπολογίσιμη. Δεν είναι τυχαίο που εδώ και δέκα χρόνια νομοθετούν κάθε λίγο και λιγάκι για να δυσκολέψουν την ίδρυση και τη λειτουργία των σωματείων και να φακελώσουν τα σωματεία, τους συνδικαλιστές και τους συνδικαλιζόμενους εργαζόμενους. Όλοι ξέρουμε το νόμο 4808/2021 της σημερινής κυβέρνησης και του πρωτοπαλίκαρου υπουργού της, Χατζηδάκη, ο οποίος αξιοποιείται από τους εργοδότες, από την πρώτη στιγμή που ψηφίστηκε εναντίον των εργαζόμενων. ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΒΑΛΑΣ, COSCO, Ε-FOOD, ΜΑΛΑΜΑΤΙΝΑ κ.ο.κ.

Και σε εμάς τα πράγματα δεν είναι πιο εύκολα. Κανένα δικαίωμα δεν είναι δεδομένο, ούτε πρέπει να αισθάνεται κανείς ασφαλής ότι δεν απειλείται αυτό και το έχει δεμένο. Άδειες, ωράρια, εργασιακά καθήκοντα, ασφάλιση, μισθός, όλα είναι υπό διαρκή αμφισβήτηση. Τα σωματεία είναι ο λόγος που υπάρχουν τα εργατικά δικαιώματα. Είναι αυτά που με τους αγώνες τους, όχι μόνο δημιούργησαν την παρακαταθήκη αυτή, αλλά είναι και τα μόνα που – παρόλο τον εκφυλισμό και την εσκεμμένη απαξίωση του συνδικαλισμού – κρατάνε ακόμα όρθιο, όποιο εργατικό δικαίωμα υφίσταται.

Και φυσικά, ό,τι βλέπουμε σήμερα να γκρεμίζεται από αυτά τα δικαιώματα, αυτό συμβαίνει εξαιτίας των συνδικαλιστικών οργανώσεων που πρόδωσαν τους εργαζόμενους και εναγκαλίστηκαν την άλλη πλευρά.

Ο εναγκαλισμός των συνδικαλιστικών οργανώσεων με το κράτος, με τις κυβερνήσεις και δη τις μνημονιακές, με τους εργοδότες, είναι ο εναγκαλισμός ενός βόα με το υποψήφιο θύμα του. Είναι θέμα χρόνου ο βόας να καταπιεί ολόκληρο το θήραμα.

Την εποχή που διανύουμε, βρισκόμαστε στη μέση μίας ταξικής σύγκρουσης που κορυφώνεται. Η πάλη των τάξεων υφίσταται, είναι παγκόσμια και εξελίσσεται, βάζοντας πλέον και το στρατιωτικό πόλεμο στην ημερήσια διάταξη, στον οποίο θα κληθεί η εργατική τάξη να πληρώσει βαρύ φόρο αίματος. Η ύπαρξη σωματείων και η συσπείρωσή μας σε αυτά είναι ζωτικής σημασίας για να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας. Δεν επιτρέπεται να περνάνε τα σωματεία στον έλεγχο των μάνατζερ, των Διοικήσεων, των εργοδοτών, της κυβέρνησης, του κράτους, όπως δυστυχώς συμβαίνει κατά κόρον. Όπου βλέπετε αγάπες και κολλητιλίκια (ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ και πάει λέγοντας και παρακάτω) να ανησυχείτε, γιατί κάτι από τα εργατικά κεκτημένα είναι θέμα χρόνου να κάνει φτερά για να μείνει στις τσέπες των εργοδοτών. Αυτό εξάλλου, δε ζούμε πάνω από δέκα χρόνια τώρα; Το είχε πει και ο Αλογοσκούφης σε ανύποπτο χρόνο, ως ακαδημαϊκός, άλλωστε. Για ποιο λόγο να παλεύουν στον ανταγωνισμό οι επιχειρήσεις, όταν το κράτος δουλεύει γι' αυτούς, νομοθετώντας εις βάρος των εργατικών δικαιωμάτων; Ιδού το κέρδος! 

2.  Ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και ο νέος ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ στα σκαριά – Πρώτες σκέψεις

Κάποια στιγμή αναμένεται να ανακοινωθεί νόμος για το ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και  θα γίνει βέβαια και ανάλογη, αναλυτικότερη συζήτηση. Προς το παρόν όμως θα ήθελα να σχολιάσω το εξής, με βάση το κείμενο που έχει διακινηθεί άτυπα μέχρι στιγμής στο εσωτερικό του Οργανισμού και στο Σύλλογο, στον οποίο δεν έχει δοθεί άδεια να διακινήσει με τη σειρά του το κείμενο. Ξεκινάμε από το γεγονός ότι ο βασικός σχεδιασμός του 2011 δεν αλλάζει. Η συγχώνευση των τεσσάρων οργανισμών ισχύει και η έρευνα δεν αποκτά το φορέα που ζητά. Αυτό σημαίνει ότι μετά από δέκα χρόνια, δεν προκύπτει κάποιος ουσιαστικός διαφορετικός πολιτικός στρατηγικός σχεδιασμός με το τρέχον νομοθέτημα. Μια φορά μνημόνιο, για πάντα μνημόνιο, λοιπόν είναι το συμπέρασμα.

Το κατά πόσο βγαίνει από τις ΔΕΚΟ, ο Οργανισμός είναι επίσης προς ερώτηση. Στο καθεστώς ΔΕΚΟ είχαν μπει οι τέσσερις οργανισμοί, πριν καν συγχωνευθούν (με το νόμο 3899/2010, άρθρο 1, παρ. 1α). Ακόμα και η κατάργηση των επίμαχων άρθρων του ν.3429/2005 δεν συνιστά έξοδο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ από το καθεστώς ΔΕΚΟ. Πρέπει να απαντήσει ο νομοθέτης, εάν και από τι ελαφρύνεται ο Οργανισμός, όσο παραμένει κάτω από τις διατάξεις του ν.3899/2010, άρθρο 1, παρ.1α.

Περαιτέρω, στο νομοθέτημα παρατηρούμε γενικευμένη προέλαση των διαφόρων Μητρώων, τα οποία εγκαινιάζονται και για την περίπτωση των ελέγχων και πιστοποιήσεων στη Γενική Διεύθυνση Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων. Πέρα από την επέλαση των ελαστικών και ευέλικτων σχέσεων εργασίας για τα φυσικά πρόσωπα, έχουμε και επέλαση της ιδιωτικοποίησης των αρμοδιοτήτων (ΣΔΙΤ στην ουσία), μέσω των νομικών προσώπων του Μητρώου. Αυτό που είναι το πιο ανησυχητικό όμως, είναι το γεγονός ότι η εκχώρηση αυτή αφορά όλους τους ελέγχους, χωρίς διάκριση, που σημαίνει ότι και οι έλεγχοι που διενεργούνται στο πλαίσιο άσκησης δημόσιας εξουσίας συμπεριλαμβάνονται στο εκχωρούμενο έργο, το οποίο είναι μία πολύ σοβαρή εξέλιξη προς το χειρότερο, για το δημόσιο φορέα.

Και με αφορμή την παρατήρηση αυτή, θα ήθελα να κάνω ένα μικρό σχόλιο, όσον αφορά τις αρμοδιότητες πιστοποίησης και ελέγχου αγοράς από τον ίδιο φορέα. Κατά την ταπεινή άποψή μου, θεωρώ πως υπάρχει σύγκρουση αρμοδιοτήτων και πολλές κρίσεις από αυτές που έχουν προκύψει στον Οργανισμό κατά καιρούς, έχουν ως υπόβαθρο, αυτή τη σύγκρουση ρόλων του ίδιου (νομικού) προσώπου. Τον απαράδεκτο τρόπο που διαχειρίστηκε ο Οργανισμός βέβαια αυτές τις κρίσεις δεν είναι της στιγμής να τον αναλύσουμε, αλλά πρέπει να γίνει κι αυτό στον κατάλληλο χρόνο, καθώς όπως συμβαίνει συνήθως, οι συνεπείς και ακέραιοι εργαζόμενοι καταλήγουν να γίνονται τα εξιλαστήρια θύματα των πολιτικών αντιφάσεων και αβελτηριών που προκαλούν τις κρίσεις αυτές.

Θα αποφύγω να συνεχίσω τα σχόλια γι’ αυτό, αλλά και για τα άλλα αντικείμενα του Οργανισμού και για τις θεσμικές αλλαγές που προτείνονται στο σχέδιο νόμου που διακινείται, επιφυλασσόμενη να το κάνω σε επόμενο άρθρο σύντομα. Εξάλλου, όπως είπαμε, συζήτηση μεταξύ των εργαζόμενων θα γίνει οπωσδήποτε, μόλις ανακοινωθεί το νομοσχέδιο. Επίσης, θα επανέλθω και με άλλα εργατικά θέματα ειδικά στον Οργανισμό, αλλά και γενικότερα, που θα πρέπει να μας απασχολήσουν σοβαρά στο αμέσως επόμενο διάστημα (εξατομίκευση συστήματος αμοιβών μέσω των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας, της αξιολόγησης, Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας στο νέο Οργανισμό κ.λπ.). 

 

Μαργαρίτα Κουτσανέλλου

Γ. Γραμματέας ΣΥΛΕΕΓΟ

Αθήνα, 21 Οκτωβρίου 2022